ชวนร่วมงาน Museum Forum 2021 Online

มิวเซียมสยาม ขอชวนทุกคนร่วมงานประชุม Museum Forum 2021 Online ภายใต้แนวคิดมิวเซียมสายตายาว มองการณ์ไกลเพื่อสังคมสูงวัย Far-sighted Museum: Sighting forward to Aging Society โดยการประชุม Museum Forum ในปีนี้จัดขึ้น เพื่อรวบรวมองค์ความรู้และปฏิบัติการด้านพิพิธภัณฑ์เพื่อผู้สูงวัย พร้อมเป็นเวทีในการแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ระหว่างผู้ปฏิบัติงานด้านผู้สูงวัยพิพิธภัณฑ์ นักปฏิบัติการพิพิธภัณฑ์ นักการศึกษาพิพิธภัณฑ์ และผู้บริหารพิพิธภัณฑ์ ถือเป็นการสร้างการแลกเปลี่ยนระหว่างผู้ปฏิบัติงานเกี่ยวกับงานพิพิธภัณฑ์เพื่อผู้สูงวัยในประเทศไทยและประเทศอื่นๆ รวมถึงจุดประเด็นเรื่องบทบาทของพิพิธภัณฑ์ในสังคมผู้สูงวัยให้เป็นที่รับรู้ในวงกว้าง

ทั้งนี้ มิวเซียมสยาม ได้จับมือ พันธมิตรพิพิธภัณฑ์ทั้งในประเทศไทยและนานาชาติ นำเสนอ 27 กรณีศึกษาในมิติการทำงานด้านผู้สูงวัยของพิพิธภัณฑ์ งานประชุมครั้งนี้มีปาฐกถาจากผู้สูงวัยและจากองค์กรพิพิธภัณฑ์จาก 4 ประเทศ คือ ไต้หวัน สิงคโปร์ ฟินแลนด์ และประเทศไทย อาทิ

Dr.Huang, Sing-Da (Head of Education Department of National Taiwan Museum) จะมาเสนอถึงการเข้าสู่สังคมสูงวัยระดับสุดยอด (Super-Aged Society) และการเตรียมพร้อมของมิวเซียมที่จะเข้าสู่สังคมสูงวัยระดับสุดยอดอย่างเป็นระบบ มีการสร้างสรรค์สิ่งแวดล้อมที่มุ่งสร้าง co-learning มีการจัดเตรียมโปรแกรมการเรียนรู้สำหรับผู้สูงวัย  พิพิธภัณฑ์มีส่วนร่วมด้วยการทำงาน กับ ศูนย์สุขภาวะและไปเยี่ยมผู้สูงอายุที่มีปัญหาความจำ ตลอดจนทำงานกับผู้ดูแลผู้สูงอายุ มีการสร้างเครือข่ายพิพิธภัณฑ์สร้างสรรค์ในการให้บริการผู้สูงวัยด้วย

ทางด้านประเทศสิงคโปร์ซึ่งเข้าสู่สังคมสูงวัยเป็นอันดับแรกในอาเซียนและมีการจัดเตรียมโครงสร้างพื้นฐานด้านกายภาพ และด้านการเรียนรู้ที่เอื้อต่อผู้สูงวัยนั้น คุณ Thomas Kuan ผู้ซึ่งขับเคลื่อนเครือข่ายการเรียนรู้แก่กลุ่มผู้สูงอายุ ด้วยแนวคิดและเครือข่ายมหาวิทยาลัยวัยที่สาม (University of the Third Age หรือ U3A) ประเทศสิงคโปร์ จะนำเสนอมุมมองของผู้จัดกิจกรรมเพื่อผู้สูงวัย ที่มีต่อความสำคัญและบทบาทของมิวเซียม ในฐานะคลังข้อมูลที่เชื่อมโยงอดีต ชุมชน และความทรงจำตลอดจนคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชน

Pia Hovi อดีตภัณฑารักษ์ประจำพิพิธภัณฑ์ศิลปะปอรี ประเทศฟินแลนด์ ปัจจุบันเป็นหัวหน้าภัณฑารักษ์ที่มูลนิธิศิลปะอัลเบิร์ตเดอลาชาแปล  จะมาถ่ายทอดถึงความเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างประชากรของฟินแลนด์ แนวทางของเมือง และแนวทางของิพิธภัณฑ์ในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของเมือง ว่าพิพิธภัณฑ์เผชิญกับความท้าทายอย่างไรบ้างเมื่อต้องรองรับประชากรผู้สูงอายุที่มีจำนวนเพิ่มขึ้นพิพิธภัณฑ์มียุทธศาสตร์ด้านการเข้าถึงมรดกวัฒนธรรมอย่างไร พิพิธภัณฑ์ได้จัดบริการและดำเนินกิจกรรมอะไรบ้างเพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถเข้าถึงการเรียนรู้ สร้างสรรค์ มีส่วนร่วม และมีคุณภาพชีวิตที่ดี

นอกจากนี้ ยังได้รับเกียรติจาก คุณหญิงจำนงศรี หาญเจนลักษณ์ บริษัทชีวามิตร วิสาหกิจเพื่อสังคม จำกัด ผู้ขับเคลื่อนแนวคิดพินัยกรรมชีวิตและสิทธิในการตาย มองว่า  โครงการมิวเซียมสายตายาวเป็นเครื่องยืนยันแนวทางเชิงบวก ในการส่งเสริมพลังแรงบันดาลใจ และการเสริมสร้างความตระหนักในคุณค่าชีวิต เป็นองค์ประกอบสารอาหารที่หล่อเลี้ยงชีวิตมนุษย์ในองค์รวมของ กาย ใจ สังคม สติปัญญา และจิตวิญญาณ อีกทั้งเป็นบ่อเกิดของการเติบโต ความรู้ ศักยภาพการสร้างสรรค์ สติและปัญญา ซึ่งการจัดการและดูแลงานพิพิธภัณฑ์ เปรียบเหมือนการสร้างสารอาหารและต้นน้ำสำหรับคนทุกเพศทุกวัย ในการสร้างคุณค่าของชีวิตที่ผ่านมาและทรงอยู่ เป็นปัจจัยที่สำคัญที่สุดสำหรับผู้ที่เดินทางมาไกลบนเส้นทางชีวิต และกำลังใกล้ที่จะถึงปลายทาง

ด้าน ราเมศ พรหมเย็น ผู้อำนวยการสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (มิวเซียมสยาม) กล่าวว่า งานประชุมMuseum Forum ปีนี้ เราหยิบยกคำว่าสายตายาว (farsighted) มาใช้เพื่อบ่งชี้ว่าเมื่อสังคมกำลังเข้าสู่สภาวะที่ประชากรเข้าสู่ภาวะสายตายาว พิพิธภัณฑ์ก็ควรปรับสายตาของตนเองให้มองไกลขึ้น เพื่อรองรับคนกลุ่มนี้ ซึ่งจะมีจำนวนมากขึ้นถึง 20% ของจำนวนประชากรในอนาคตอันใกล้  งานมิวเซียมสายตายาว มองการณ์ไกลเพื่อสังคมสูงวัย จึงมีเป้าหมายเพื่อเชิญชวนให้สังคมได้ทำความเข้าใจการทำงานหลากมิติของพิพิธภัณฑ์ในบริบทของสังคมสูงวัย บนพื้นฐานของการตอบสนองความแตกต่างของภาวะสูงวัย ซึ่งมีตั้งแต่ผู้สูงวัยที่ร่างกายแข็งแรง มีความกระตือรือล้นทางสังคม ผู้สูงวัยที่มีภูมิหลังทางสังคมวัฒนธรรม เศรษฐกิจที่แตกต่างกัน ผู้สูงวัยที่เข้าสู่ช่วงปลายของชีวิต ที่มีข้อจำกัดในการเคลื่อนที่ หรือผู้สูงวัยที่อยู่ในระยะท้ายของชีวิต อย่างไรก็ตาม มิวเซียสยาม ขอขอบคุณภาคีร่วมจัดงาน ขอขอบคุณนักวิจัย นักกิจกรรมทางสังคม เพื่อนพิพิธภัณฑ์ทั้งในและต่างประเทศ ที่ร่วมกันแบ่งปันทัศนะและประสบการณ์การทำงานในงาน Museum Forum ครั้งนี้

การประชุมวิชาการ Museum Forum 2021 Online มิวเซียมสายตายาว มองการณ์ไกลเพื่อสังคมสูงวัย Far-sighted Museum: Sighting forward to Aging Societyในครั้งนี้ จัดขึ้นวันที่ 16-18 กันยายน 2564 ตั้งแต่เวลา 9.00น.  – 17.00 น.  โดยเป็นการจัดประชุมทางออนไลน์ ผ่านช่องทาง Facebook Live : Museum Siam และ ระบบ Zoom Conference ผู้ที่สนใจสามารถรับฟังได้ทั้งสองภาษา ทั้งไทยและอังกฤษ สอบถามข้อมูลได้ที่ ฝ่ายพัฒนาองค์ความรู้พิพิธภัณฑ์ เบอร์  081 927 4624 หรือ ทางเว็บไซต์ www.museumsiam.org/museumforum2021  และทาง Email: [email protected]

มิวเซียมสยาม ชวนเรียนรู้ นิทรรศการเปิดตำนานพ้อต่อเมืองภูเก็ต

มิวเซียมสยาม ร่วมกับ เทศบาลนครภูเก็ต ชวนเรียนรู้เรื่องราวของประเพณีพ้อต่อที่ชาวภูเก็ตยึดถือปฏิบัติมานับ 100 ปี ผ่านนิทรรศการ เปิดตำนานพ้อต่อเมืองภูเก็ต The Legend of Ghost Festival Phuket ทั้งนี้ จากตำนานดังกล่าว ในช่วงเดือน 7 ตามปฏิทินจันทรคติจีนซึ่งตรงกับเดือนสิงหาคม – กันยายน ของทุกปี ชาวภูเก็ตเชื่อว่าเป็นช่วงเวลาที่ประตูนรกจะเปิดออก เพื่อปลดปล่อยเหล่าผีให้กลับมาเยี่ยมโลกมนุษย์เป็นเวลาหนึ่งเดือน ชาวไทยเชื้อสายจีนภูเก็ต จึงมีการจัดพิธีกรรมเซ่นไหว้อุทิศบุญกุศลให้กับบรรพบุรุษ และ ผีไร้ญาติ ที่เรียกว่า โฮ่เฮียตี่ หรือ เพื่อนที่แสนดี ในศูนย์กลางของชุมชน โดยมีการส่งเสริมการเรียนรู้ความเป็นมาของประเพณีพ้อต่อผ่านตำนานและเรื่องเล่าใน 6 โซนด้วยกัน เรื่องราวความสำคัญในนิทรรศการ มีดังนี้

โซนที่ 1 กำเนิดประเพณีพ้อต่อเมืองภูเก็ต: เรื่องราวความเป็นมาของประเพณีพ้อต่อ ประเพณีที่ชาวจีนปฏิบัติมาแต่โบราณและกลายเป็นประเพณีที่ชาวจีนโพ้นทะเลยึดถือปฏิบัติกันอย่างเข้มแข็ง

โซนที่ 2 ตำนานผ้อต่อก้ง : เปิดตำนานความเชื่อของชาวภูเก็ตเกี่ยวกับ “ผ้อต่อก้ง” ผู้ควบคุมเหล่าผีให้อยู่ในความเรียบร้อย

โซนที่ 3 เซ่นไหว้อะไร ดี ? : สำรับอาหารคือเครื่องมือสื่อสารกับโลกวิญญาณและเป็นส่วนสำคัญในพิธีกรรมการเซ่นไหว้ในประเพณีพ้อต่อ เซ่นไหว้อะไร ดี ? คำตอบอยู่ในแผ่นถอดรหัส

โซนที่ 4 ถอดรหัสเต่าแดง : เรียนรู้ที่มาและความหมายที่ซ่อนอยู่ใน “เต่าแดง” ของไหว้ที่ขาดไม่ได้ในประเพณีพ้อต่อผ่านตำนานโบราณ 5 เรื่อง

โซนที่ 5 พ้อต่อเมืองภูเก็ต: นำเสนอเรื่องราวตลอดหนึ่งเดือนของเทศกาลพ้อต่อเมืองภูเก็ต ทำอะไร ที่ไหน อย่างไร หาคำตอบผ่านปฏิทินแผ่นยักษ์

โซนที่ 6 เกมเขาวงกตเปิดตำนานประเพณีพ้อต่อ: ในช่วงประเพณีพ้อต่อชาวจีนเชื่อว่าเป็นช่วงเวลาที่ประตูนรกเปิดออกเพื่อปลดปล่อยบรรดาผีให้กลับมาเยี่ยมโลกมนุษย์เป็นเวลา 1 เดือน เดือนนี้มีความเชื่อข้อห้ามข้อควรปฏิบัติมากมายเรียนรู้ผ่านเกมเขาวงกต

นอกจากนี้ มิวเซียมสยาม มุ่งหวังให้พื้นที่เมืองภูเก็ตแห่งนี้เป็น City Museum ที่มีชีวิตและยกระดับไปสู่มาตรฐานในระดับสากล และด้วยจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด 19 ทางนิทรรศการเปิดตำนานพ้อต่อเมืองภูเก็ต ได้กำหนดมาตรการ การป้องกัน เพื่อดูแลความปลอดภัยอย่างเข้มงวด ตามนโยบายของรัฐบาล ซึ่งผู้ที่สนใจสามารถสอบถามข้อมูลได้ที่ อุทยานการเรียนรู้นครภูเก็ต (PK Park) 090 523 3997 โดยนิทรรศการเปิดตำนานพ้อต่อเมืองภูเก็ต เริ่มเปิดให้เข้าชมตั้งแต่วันนี้ถึง 6 กันยายน 2564 ณ อุทยานการเรียนรู้นครภูเก็ต (PK Park) หรือ สามารถศึกษาข้อมูลเพิ่มเติม เพื่อเรียนรู้ด้านอื่นๆ ของพิพิธภัณฑ์ นิทรรศการ และแหล่งเรียนรู้ต่างๆ ได้จาก บัตรไทยแลนด์มิวเซียมพาส บัตรเดียวเที่ยวพิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้ทั่วไทย สอบถามข้อมูลเพิ่มได้ที่ 02 225 2777 ต่อ 529

IDOL แนะคนไทยแยกขยะให้ถูกวิธีด้วย 3R

เนื่องในสัปดาห์วันสิ่งแวดล้อมโลก (5 มิ.ย ) มิวเซียมสยาม ในฐานะพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้ เล็งเห็นถึงความสำคัญในการเป็นส่วนหนึ่งของสังคมที่จะช่วยแก้ไขและบรรเทาปัญหาดังกล่าวเพื่ออนาคตที่ดีของสังคมไทยและของโลกด้วย จึงมีแนวคิดในการลดปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม โดยผุดโครงการขยะบทที่ 3 ยิ่งลดเท่ากับยิ่งให้ ขึ้นมาเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ ตระหนักถึงการรักษาสิ่งแวดล้อม และเข้าใจในวิธีการคัดแยกขยะที่ถูกต้องเพื่อสามารถนำไปต่อยอดให้เกิดเป็นประโยชน์ต่อไปได้อีก โดยสามารถนำแนวคิดไปปรับใช้และปฏิบัติได้แองให้เห็นเป็นรูปธรรมเพื่อก่อให้เกิดประโยชน์ต่อสังคมในภาพรวมต่อไป โดยเชื่อมโยงด้วยแนวคิด 3R คือ

:Reduce การลดขยะ ลดการใช้ หรือคิดก่อนใช้ ควบคุมปริมาณการใช้พลาสติกให้อยู่ในสัดส่วนที่พอเหมาะ  บริโภคทรัพยากรที่ไม่จำเป็นลง ลดการสร้างขยะในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะลดการใช้ถุงพลาสติก เลือกบรรจุภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

:Reuse นำกลับมาใช้ซ้ำ (ใช้แล้วใช้อีก) ถือเป็นการใช้ทรัพยากรให้คุ้มค่าที่สุด โดยการนำสิ่งของเครื่องใช้ มาใช้ซ้ำก่อนทิ้ง หรือ หาภาชนะ เลือกสินค้าที่เราสามารถใช้ซ้ำได้ เช่น ถุงผ้า กระบอกน้ำ กล่องใส่อาหารส่วนตัว

:Recycle นำกลับมาใช้ใหม่ โดยคัดแยกขยะมูลฝอยแต่ละประเภท ที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่หมุนเวียนกลับเข้าสู่กระบวนการผลิตของแต่ละประเภทได้เพื่อต่อยอดไปสู่ผลิตภัณฑ์ใหม่ได้ เช่น ขวดแก้ว กระดาษ โลหะ ขวดและฝาพลาสติก เป็นต้น หรือเลือกซื้อสินค้าที่ผลิตจากวัสดุรีไซเคิล

จะเห็นได้ว่า แนวคิดเชื่อมโยง 3R เป็นวิธีการหนึ่ง ที่จะช่วยลดปริมาณขยะ ลดการสร้างมลพิษให้แก่โลก และนำกลับมาใช้ประโยชน์อย่างคุ้มค่าให้กับสังคม เป็นวิถีแห่งความยั่งยืนที่พวกเราช่วยกันทำได้จริง

โครงการขยะบทที่ 3 ยิ่งลดเท่ากับยิ่งให้ ในครั้งนี้ถือเป็นการสานต่อจากโครงการขยะบทที่ 2 ฟื้นชีวิตขยะให้มีค่า ของมิวเซียมสยามที่ร่วมสร้างความตระหนักในเรื่องของการคัดแยกและสร้างคุณค่าให้ขยะอีกครั้ง โดยมีเป้าหมายให้คนไทยตระหนักเกิดการเรียนรู้ ปรับใช้ หรือปฏิบัติให้เกิดผลเป็นรูปธรรมที่ชัดเจน และผลักดันให้เกิดแรงบันดาลใจในการรักษาสิ่งแวดล้อมอย่างแท้จริง ซึ่งในปีนี้จะเน้นการส่งเสริมการเรียนรู้ไปกับ  บุคคลต้นแบบด้านการรักษาสิ่งแวดล้อม โดยที่ผ่านมา มิวเซียมสยาม ได้จัดกิจกรรม Museum Live เปิดคลาสพิเศษ แลกเปลี่ยนมุมมองรักษ์โลก ในหัวข้อ “ธรรมชาติสร้างของขวัญ”  โดยครั้งแรกนี้ได้ อเล็กซ์ เรนเดลล์ ผู้ก่อตั้งโครงการ EEC Thailand หรือ ศูนย์สิ่งแวดล้อมศึกษา ที่สร้างความตระหนักด้านสิ่งแวดล้อมให้กับเด็กๆ มายาวนานกว่า 5 ปี จนได้รับการแต่งตั้งจาก โครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ (UNEP) เป็นทูตสันถวไมตรีคนแรกประจำประเทศไทย  รวมถึง ได้รับรางวัล Muse Idol Awards 2020 บุคคลต้นแบบด้านการส่งเสริมการเรียนรู้ผ่านแหล่งเรียนรู้ทางธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ของ มิวเซียมสยาม มาทำหน้าที่บรรยายในคลาสพิเศษ

โดย อเล็กซ ได้ให้มุมมองในการบรรยายที่ผ่านมาว่า  “การแยกขยะในวิธีการของผมแบบง่าย คือการแยกขยะแห้ง กับ ขยะเปียก เพราะขยะแห้งสามารถทำไปทำอะไรที่เป็นประโยชน์ได้มากกว่า ทั้ง Reduce Reuse Recycle   สำหรับผม ธรรมชาติ ทำให้เราได้เติบโตหลายทิศทาง ธรรมชาติบำบัดได้ ทำให้เราใจเย็น  ทำให้ความคิดของเรามันช้าลง ทำให้ผมมีสมาธิ และเข้าใจชีวิตได้ดีขึ้น  เราได้เห็นความสำคัญของสิ่งเล็กๆน้อยๆ ทำให้เราไม่ใช่คนฟุ่มเฟือย เรารู้สึกว่าเราโชคดี และอยากใช้โอกาสในความโชคดีนี้ กระจายไปสู่ทุกคน เป็นสิ่งที่ธรรมชาติให้ของขวัญเรา ในชีวิตครับ”

นอกจากนี้ ยังมีบุคคลต้นแบบที่ทำงานด้านอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอีกมากมาย ที่จะมาเล่าเรื่องราว ร่วมเรียนรู้และค้นหาคำตอบด้วยกันว่า “ธรรมชาติสร้างของขวัญ ได้อย่างไร” โดยสามารถติดตาม ข้อมูลกิจกรรม Museum Live ธรรมชาติสร้างของขวัญ ผ่านทาง Facebook Live เพจ Museumsiamfan ได้ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป